THÌA LÀ

• Tên thường gọi: Thìa là, Thì là
• Tên khoa học: – Anethum graveolens L.,
• Họ khoa học: thuộc họ Hoa tán – Apiaceae.

>> MÔ TẢ 

Thìa là được biết đến là một cây gia vị đồng thời cũng là một cây thuốc quý. Cây thảo sống hằng năm có thân nhẵn cao 60-80cm hay hơn, khía rãnh dọc; có rễ trụ. Lá có bẹ rất phát triển, phiến xẻ 3 lần lông chim, có các phiến nhỏ hình sợi; các lá ở ngọn tiêu giảm, không có cuống. Cụm hoa ở ngọn, trên thân và trên các cành, thành tán kép gồm 5-15 tán nhỏ; các tán này mang 20-40 hoa màu vàng. Quả bế kép nằm trên một cuống quả rẽ đôi; quả hình trứng có 10 cạnh mà 4 cái ở mép nở dãn thành cánh dẹp.

>> PHÂN BỐ VÀ THU HÁI 

Thìa là mọc hoang dại ở miền Nam châu Âu, một số nước Bắc Phi. Ở nước ta có trồng thì là ở nhiều nơi nhưng chủ yếu dùng làm gia vị. 

>> BỘ PHẬN DÙNG 

Quả – Fructus Anethi Graveolentis.

>> THÀNH PHẦN HÓA HỌC 

Trong lá và quả đều có tinh dầu mà thành phần chủ yếu là limonen, carvon (60%). 

>> TÍNH VỊ 

Thì là có tính nóng, giúp quân bình và điều hoà khí âm dương, điều hoà thể trọng, giảm đau, giúp tiêu hóa và giúp sản phụ có nhiều sữa

>> CÔNG DỤNG  

• Lá Thìa là là rau gia vị quen thuộc, vừa tô điểm vừa làm nổi vị món canh cá giấm, canh lươn, ốc; làm thơm ngon, lại át được mùi tanh.
• Quả được dùng để chữa chứng khó tiêu, nấc, nuối hơi, nôn mửa, đầy trướng, đau bụng, đau răng,  chữa viêm thận, viêm bàng quang, xơ vữa động mạch, huyết áp cao,  xơ cứng mạch não dẫn tới nhức đầu ;
• Tinh dầu của lá và quả có tính kích thích ăn ngon miệng và tiêu hoá.
• Quả Thìa là có tính chất tương tự Hồi và Tiểu hồi, nên thường dùng làm thuốc mạnh tỳ vị, làm dễ tiêu hoá, chống co thắt, thông kinh, gây tiết sữa và lợi tiểu.

> >LIỀU DÙNG 

Người ta dùng thuốc hãm 1-2 thìa cà phê hạt Thìa là trong một lít nước sôi hoặc dùng nước cất hạt 50-100ml trong ngày.

>> ỨNG DỤNG LÂM SÀNG 

• Khó tiêu, chướng bụng, nôn mửa, nấc:

Dùng 10g hạt sắc uống.

• Chữa huyết áo cao, xơ vữa động mạch dẫn tới nhức đầu khó ngủ:

Hạt thìa là 5g giã nhỏ; sắc uống ngày 2 lần; uống liên tục nhiều ngày làm giảm cholesterol trong máu.

• Viêm thận, sỏi bàng quang, sỏi thận:

Giã hạt thìa là 5g hãm như trà; uống 5-6 lần trong ngày.

• Chữa Ít sữa:

Hạt thìa là 10g sắc uống hàng ngày.

• Chữa bệnh đường hô hấp: trong trường hợp cảm lạnh, cúm, hoặc viêm cuống phổi.

Dùng khoảng 60g hạt chế trong nước sôi, lọc lấy nước hòa với mật ong, chia 3 lần uống trong ngày.

• Chữa rối loạn kinh nguyệt:

Thì là có tác dụng kích thích và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Nó làm giảm đau trong các trường hợp đau bụng kinh ở các thiếu nữ và trong các trường hợp bế kinh gây ra bởi thiếu máu, cảm lạnh hoặc do có thai, dùng 60g dịch chiết lá thì là trộn chung với 1 muỗng nước ép rau mùi tây, chia 3 lần uống trong ngày.

• Chữa hơi thở hôi:

Nhai hạt thì là mỗi ngày sẽ cải thiện được hơi thở, giúp hơi thở thơm tho hơn.